Trzy Wiedźmy – o co tak właściwie chodzi?

J2T Trade

Trzy wiedźmy to określenie trzeciego piątku ostatniego miesiąca kwartału, czyli trzeciego piątku marca, czerwca, września oraz grudnia. W te właśnie dni na giełdach całego świata wygasają serie kontraktów terminowych na akcje, indeksy, opcje itd. Zjawisko dnia trzech wiedźm występuje od lat 80. ubiegłego stulecia, kiedy to na Giełdę Papierów Wartościowych w Nowym Jorku (New York Stock Exchange) wprowadzono indeks S&P 500. Od pewnego czasu, wraz z rozwojem warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych, zjawisko to dostrzegalne jest także na polskim parkiecie. W dniu tak zwanego rolowania, czyli właśnie w dniu wygasania kontraktów najważniejsza jest ostatnia godzina sesji – wtedy ustalana jest cena, po której zostaną rozliczone wszystkie wygasające instrumenty pochodne. W trakcie ostatniej godziny sesji dochodzi do największych zmian na rynku, ponieważ najwięksi gracze na rynku, którzy posiadają znaczne pozycje na instrumentach pochodnych, starają się wpłynąć na ceny, po których instrumenty te zostaną rozliczone.

Aby wpłynąć na ceny instrumentów pochodnych gracze dokonują zakupu bądź sprzedaży (w zależności od tego czy posiadają długie czy krótkie pozycje na instrumentach pochodnych) instrumentów bazowych na rynku kasowym. W tym momencie zderzają się grupy interesów – grupa, która gra na zwyżkę oraz grupa, która gra na spadki. Jako, że zarówno grupa grających na wzrosty jak i grupa grających na spadki jest zasobna w gotówkę, na wykresie pojawia się potężna zmienność i potężny wolumen. Nawet na warszawskim parkiecie zdarza się, że WIG 20 zmienia w trakcie ostatniej godziny swoją wartość o 3 do 4 procent.

Rolowanie kontraktów i opcji

Ustaliliśmy już, że w trzeci piątek ostatniego miesiąca kwartału następuje wygaśnięcie instrumentów pochodnych. Inwestorzy, którzy chcą utrzymać pozycję na danym kontrakcie futures czy innym wygasającym instrumencie pochodnym muszą zmienić swoją pozycję ze starego kontraktu, który wygasa, na nowy. Zamykają oni swoją pozycję na posiadanym kontrakcie i otwierają taką samą pozycję na nowym kontrakcie z terminem zapadalności za kolejne trzy miesiące. To jest właśnie rolowanie pozycji. Jeżeli się tego nie zrobi kontrakt zostanie rozliczony w gotówce. Podstawą rozliczenia jest różnica w wycenie instrumentu bazowego i instrumentu pochodnego. Aby wyliczyć tę różnicę wylicza się jednak tzw. ostateczny kurs rozliczeniowy. Wartość instrumentu bazowego obliczana jest jako średnia arytmetyczna wyliczona ze wszystkich wartości instrumentu bazowego w ciągu ostatniej godziny notowań oraz jego wartości na zamknięciu sesji po odrzuceniu pięciu najwyższych oraz pięciu najniższych cen. Zmienność tego dnia wynika ze starań graczy o ustalenie korzystnego dla siebie ostatecznego kursu rozliczeniowego.


EkonomistaEkonomista radzi:

FP Markets

Trzy wiedźmy to bardzo ważny dzień dla każdego inwestora kontraktów terminowych. Trzy wiedźmy są równie ważne w tradingu CFD, gdy instrumentem bazowym są kontrakty terminowe. Czy wiesz, że niektórzy brokerzy oferują CFD, które automatycznie rolują Twoją pozycję na nową serię kontraktu? Sprawdź, jak to działa w praktyce!


Rolowanie CFD

Rolowanie pozycji nie dotyczy jedynie inwestorów poruszających się po rynku giełdowym. O trzech wiedźmach pamiętać muszą również traderzy rynku CFD – osoby spekulujące na ropie, złocie i innych towarach, kontraktach CFD na akcje czy indeksy. Dlaczego? Wartość niemal wszystkich kontraktów CFD oparta jest o wartość kontraktów terminowych – w tym przypadku kontrakt terminowy jest więc instrumentem bazowym dla kontaktu CFD. Zaletą kontraktów CFD jest to, że w większości przypadków rolują się one same, bez udziału inwestora – nie ma konieczności zamykania pozycji i otwierania nowej na nowym kontrakcie, tak jak ma to miejsce w przypadku futures’ów. Warto wiedzieć, że część instrumentów rolowana jest częściej niż co trzy miesiące – tabelę rolowań instrumentów udostępniają wszyscy brokerzy – u każdego z nich czas rolowania może się różnić, podobnie jak różnić mogą się rolowane instrumenty. Różnica pomiędzy wartością starego i nowego kontraktu jest wyrównywana w gotówce i dopisywana do rachunku (w przypadku niekorzystnej zmiany dla inwestora) bądź odejmowana (w przypadku korzystnej zmiany dla inwestora). Niektórzy brokerzy rolują kontrakty dzień wcześniej, aby uniknąć zawirowań związanych z dniem trzech wiedźm.

Podsumowanie

Dzień zapadalności kontraktów terminowych i opcji, czyli dzień trzech wiedźm, może wywołać na rynku spore zamieszanie. Ponadprzeciętna zmienność oraz ilość otwartych pozycji i zaangażowanej gotówki prowadzi do ruchów sięgających kilku procent i to tylko w czasie ostatniej godziny notowań. Zmienność ta występuje zarówno na rynku kasowym jak i na instrumentach pochodnych, na rynku akcyjnym, na indeksach, a także na rynku towarowym. Inwestorzy instytucjonalni angażują potężne środki aby wpłynąć na kurs rozliczeniowy i zmienić go na swoją korzyść. Inwestorzy indywidualni, ci bardziej konserwatywni, starają się unikać tego dnia, aby nie trafić na nieoczekiwane zmiany rynkowe. Bardziej agresywni gracze starają się wykorzystać ponadprzeciętną zmienność aby osiągnąć większe zyski.

Niezależnie od zamiarów związanych z wydarzeniami dnia trzech wiedźm trzeba o tym dniu pamiętać. Nieopatrzne pozostawienie pozycji, czy to na kontraktach future’s, na kontraktach CFD, opcjach czy nawet na rynku kasowym może być niemiłym zaskoczeniem. Zdarzają się sytuacje, że pozostawienie pozycji i niekorzystna zmiana na wykresie doprowadza do aktywacji zlecenia stop loss i poniesienia straty.

To koniec tego artykułu, ale dopiero początek Twojej przygody z rynkami finansowymi. Przed Tobą długa droga, ale lepiej w pierwszej kolejności poćwiczyć. Rachunek demonstracyjny to najlepszy sposób, aby przetestować zdobytą wiedzę w praktyce. Otwórz bezpłatne konto demo z wirtualnymi pieniędzmi już dziś!

OTWIERAM KONTO DEMO

Ekonomista
Doktor nauk ekonomicznych. Posiada dogłębną wiedzę z zakresu makroekonomii, finansów i instrumentów finansowych takich jak akcje, obligacje i instrumenty pochodne. Doskonale rozumie mechanizmy funkcjonowania rynków finansowych i instytucji działających w ich obrębie – giełd, regulatorów i banków centralnych. Praktyk rynkowy – potrafi przełożyć wiedzę teoretyczną na praktyczne aspekty inwestowania i wykorzystać je na realnym rynku.