Trend w analizie technicznej to absolutna podstawa. To od określenia trendów rozpoczynamy w ogóle analizę jakichkolwiek wykresów – niezależnie od rynku, instrumentu, czasu, interwału, wykresu czy czegokolwiek innego. Trend jest podstawą analizy technicznej, a jego błędne rozpoznanie poddaje w wątpliwość słuszność całej analizy, a mówiąc wprost – pozbawia ją sensu. Cała analiza techniczna oparta jest na wykorzystywaniu istniejącego trendu i odszukiwaniu sygnałów zwiastujących jego zakończenie. To, że ceny podlegają trendom jest jedną z trzech fundamentalnych zasad analizy technicznej i teorii Dowa. Dwie pozostałe to: rynek dyskontuje wszystko i historia się powtarza.
Rodzaje trendów
Zanim przejdziemy do omówienia tego, jakie trendy możesz spotkać na rynku, jak je zauważać, wyznaczać i wykorzystywać, musimy zdefiniować czym jest trend. Aby to zrobić posłużymy się definicją Charlesa Dowa, który zdefiniował trend wzrostowy jako przypadek, w którym kolejne, następujące po sobie szczyty i dołki znajdują się na coraz wyższym poziomie. Odwrotna sytuacja ma miejsce w przypadku trendu spadkowego – jest to sytuacja kiedy kolejne szczyty i dołki znajdują się coraz niżej.
Trend wzrostowy, spadkowy i boczny
Przede wszystkim należy pamiętać, że istnieją trzy kategorie trendu rynkowego. Na początku „definiowania” analizy technicznej wyróżnione zostały dwa rodzaje trendów rynkowych – trend wzrostowy oraz trend spadkowy. Tak jak zostało to wspomniane wyżej, trend wzrostowy w opinii Charlesa Dow’a ma miejsce wtedy, gdy kolejne szczyty oraz dołki kształtują się na coraz wyższym poziomie. Z kolei w przypadku trendu spadkowego kolejne szczyty oraz dołki muszą kształtować się na co raz niższym poziomie. W późniejszych czasach do trendu wzrostowego oraz spadkowego został dodany jeszcze trend boczny, przez niektórych określany po prostu brakiem trendu, który zakłada, że kolejne szczyty i dołki budowane są na podobnej wysokości co poprzednie. Jest to wiec sytuacja, kiedy cena nie zmienia się istotnie, a jedynie porusza się w górę i w dół w węższym lub szerszym przedziale. Definicja ta, w praktycznie niezmienionej formie, używana jest do dzisiaj i stanowi podstawę analizy trendu.
Trend główny, wtórny i krótkookresowy
Poza podziałem ruchów cenowych na trendy, istnieje także podział samych trendów. W ten sposób wyróżnione zostały trzy kategorie trendu: główny, wtórny oraz krótkookresowy. W opinii Charles’a Dow’a, trend główny trwać może od jednego roku do nawet kilkunastu lat. Trend wtórny z kolei stanowi korektę panującego trendu głównego i może trwać od trzech tygodni do trzech miesięcy. Trend krótkookresowy natomiast jest korektą trendu wtórnego i trwa maksymalnie 3 tygodnie.
Fazy trendu głównego
Szerzej trzeba opisać trend główny, ponieważ istnieją trzy fazy trendu głównego, a są to: faza akumulacji, faza napływania nowych inwestorów oraz faza masowego udziału inwestorów. Faza akumulacji charakteryzuje się tym, że trend tworzony jest przez profesjonalnych inwestorów opierających swoją analizę na zaawansowanych modelach fundamentalnych – przez profesjonalnych inwestorów należy rozumieć przede wszystkim banki inwestycyjne i fundusze inwestycyjne oraz fundusze emerytalne. Faza napływania nowych inwestorów to moment, w którym na rynek wchodzą mniejsi gracze handlujący przede wszystkim w oparciu o analizę techniczną, których systemy wygenerowały sygnały transakcyjne. Ostatnią fazę tworzą z kolei najmniej zaawansowani i najdrobniejsi inwestorzy, którzy starają się po prostu „podłączyć” pod trend. Na tym założeniu opiera się znana na całym świecie Teoria Fal Elliotta.
Analityk Techniczny radzi:
Rynki walut, towarów i indeksów giełdowych poruszają się w trendach o różnych horyzontach czasowych. Bądź na bieżąco z tym, co dzieje się w świecie globalnych finansów. Zacznij od bezpłatnego rachunku demo i ćwicz bez ryzyka utraty prawdziwych pieniędzy.
Kąt nachylenia linii trendu
Zarówno z teorii Ganna, jak i z zasad działania wskaźników Fibonacciego dowiesz się, że najważniejsza linia trendu to linia o nachyleniu 45 stopni (teorie dotyczące liczb Fibonacciego, teoria Ganna i teoria Dowa są zbieżne). Wielu inwestorów wyznacza linię 45 stopni biegnącą od lokalnego ekstremum i od niej zaczyna analizę techniczną. Im silniejszy trend tym trudniejsze jego utrzymanie, z kolei mniej stromy trend może świadczyć o słabości przeważającej strony. Z tego też powodu trend o nachyleniu 45 stopni jest trendem najsilniejszym i najbardziej wiarygodnym.
Dostosowanie linii trendu
Mimo, że trend o nachyleniu 45 stopni jest najważniejszy, to nie można trzymać się jedynie jego. Linie trendu muszą być na bieżąco dostosowywane do zmieniających się warunków rynkowych. Jeżeli stroma linia trendu została przełamana, ale trend nie uległ odwróceniu, należy wyznaczyć nową, mniej stroma linię trendu. Podobnie powinno się postępować w przypadku przełamania płaskiej linii trendu, kiedy siła przeważającej strony zwiększyła się, a cena przyspieszyła. Niekiedy zdarza się, że trend przyspiesza systematycznie przez dłuższy okres czasu, tworząc na wykresie swoisty łuk. Wtedy najlepszym rozwiązaniem jest wykorzystanie średnich kroczących zamiast linii trendu, ponieważ ich nieskończone dostosowywanie mija się z celem. Niektórzy inwestorzy i analitycy posługują się w takim przypadku hiperbolami, jednak jest to już kwestia własnych doświadczeń, ponieważ to rozwiązanie nie należy do najbardziej popularnych.
Kanały cenowe
Ciekawym rodzajem trendu jest tak zwany kanał cenowy. Polega on na tym, że linie trendu jesteśmy w stanie wyznaczyć zarówno po dołkach jak i po szczytach jednocześnie, a linie te będą ze sobą równoległe (co do zasady trend wzrostowy wyznacza się po dołkach, a trend spadkowy po szczytach). Aby nasz kanał miał wartość analityczną musi posiadać 5 punktów stycznych z liniami trendu – dwie z linią poprowadzoną po dołkach i dwie z linią poprowadzoną po szczytach (aby dało się narysować kanał) oraz jeden punkt styczny z którąkolwiek z linii już po utworzeniu kanału. Przełamanie górnego ograniczenia kanału jest sygnałem kupna, a przełamanie dolnego ograniczenia jest sygnałem sprzedaży. W tym miejscu warto jednak być bardzo ostrożnym, ponieważ często można zaobserwować retest przełamanego ograniczenia przed właściwym ruchem.
Trend is your friend
Jakkolwiek zaawansowane nie będą Twoje strategie inwestycyjne i systemy transakcyjne, zawsze będziesz uzależniony od panujących na rynku trendów, czy to krótko czy długoterminowych. Ich pominięcie prędzej czy później doprowadzi do strat, które będzie trudno odrobić. Badanie trendów to fundament całej analizy technicznej. Niemal wszystkie wskaźniki i oscylatory sprowadzają się do jednego celu – określenia siły trendu i sygnalizacji momentu, w którym może on ulec odwróceniu.
Pamiętaj o tym, że na rynku trend panuje zawsze – czasem wzrostowy, czasem spadkowy, a czasem boczny. Trend towarzyszy Ci w każdej chwili na rynku, dlatego zapoznanie się z nim jest podstawą sukcesu w inwestowaniu – na rynku Forex, rynku akcyjnym, rynku obligacji, rynku instrumentów pochodnych, kontraktach CFD i rynku towarowym. Niestety, choć określenie trendu nie należy do najtrudniejszych zadań, to wyznaczenie momentu, w którym trend się zmieni jest już bardziej skomplikowane – gdyby nie było, rynek finansowy byłby maszynką do robienia pieniędzy dla każdego, kto by się na nim znalazł, a nic poza liniami trendu nie byłoby potrzebne aby zarabiać pieniądze. Rzeczywistość jest jednak nieco inna.
Artykuł powstał na podstawie książki Analiza Techniczna Rynków Finansowych autorstwa Johna J. Murphy’ego.
To koniec tego artykułu, ale dopiero początek Twojej przygody z rynkami finansowymi. Przed Tobą długa droga, ale lepiej w pierwszej kolejności poćwiczyć. Rachunek demonstracyjny to najlepszy sposób, aby przetestować zdobytą wiedzę w praktyce. Otwórz bezpłatne konto demo z wirtualnymi pieniędzmi już dziś!
