Aktualnie zdecydowana większość transakcji na rynku kryptowalut obsługiwana jest na scentralizowanych giełdach. Oznacza to, iż mają one swojego operatora, który prowadzi taką platformę handlu i przyjmuje od klientów wpłaty w kryptowalutach i walutach fiducjarnych. Taki system wymaga od nas jednak dużej dozy zaufania, ponieważ scentralizowane giełdy nie dają nam dostępu do kluczy prywatnych zakupionych monet, tak więc, żeby stać się ich realnym posiadaczem, musimy najpierw je wypłacić z platformy do naszego portfela. Giełdy takiego rodzaju padają także atakami hakerów, zdarzają się bankructwa, a nawet exit scamy, czyli ucieczki jej właścicieli bez wypłacenia środków należących do klientów. Dodatkowo, większość giełd scentralizowanych ma obowiązek weryfikacji naszej tożsamości, co również nie jest bezpieczne dla wrażliwych danych osobowych.
Dlatego pojawiła się alternatywa. Mowa tu o zdecentralizowanych giełdach kryptowalut, często nazywanych po prostu DEXami (skrót od angielskiego Decentralized Exchange). Na jakiej zasadzie działają zdecentralizowane giełdy kryptowalut i jak istotne znaczenie mogą one stanowić w przyszłości? Dowiemy się poniżej.
Czym są zdecentralizowane giełdy kryptowalut?
Jak sama nazwa wskazuje taka giełda to platforma wymiany cyfrowych aktywów, która funkcjonuje bez pośredników w postaci operatora i władzy centralnej. Handel odbywa się więc peer-to-peer, czyli bezpośrednio między inwestorami, którym odpowiadają warunki transakcji. Z tego względu użytkownicy nie muszą przenosić swoich kryptowalut i tokenów jako depozytu na giełdę, co zmniejsza ryzyko kradzieży lub ataku hakerów na jej serwery. Decentralizacja handlu zapobiega również potencjalnym manipulacjom cenowym lub sfałszowanym obrotom handlowym.
Skoro taka giełda nie przyjmuje od nas cyfrowych aktywów to w jaki sposób dochodzi do wymiany? Korzystając z platformy tego typu cały czas jesteśmy w posiadaniu kluczy prywatnych do naszych środków, zaś giełda nie ma do nich dostępu, co jest bardzo istotne. Z tego względu wymaga ona od nas synchronizacji bezpośrednio z naszym portfelem, w którym to my podpisujemy transakcję wymiany. Większość platform obsługuje najpopularniejsze portfele, w tym również sprzętowe, niektóre oferują jeszcze inne, własne rozwiązania, w których mamy pełen dostęp do środków.
Sama transakcja obsługiwana jest na zasadzie inteligentnego kontraktu, który gwarantuje, że obie strony wywiążą się z założeń. W praktyce oznacza to, iż obie strony prześlą sobie wzajemnie ustaloną liczbę kryptowalut lub tokenów. W ten sposób ryzyko, że ktoś prześle swoje środki, a druga strona transakcji okaże się oszustem, zostało wyeliminowane. Dzięki smart kontraktom nie ma także potrzeby korzystać z usług pośrednika który musiałby odpowiadać za nadzorowanie prawidłowego przebiegu transakcji pomiędzy użytkownikami.
Czym w takim razie jest inteligentny kontrakt?
W uproszczeniu, to rodzaj instrukcji opisanych za pomocą kodu, który gwarantuje bezwzględne wykonanie konkretnych czynności, przy spełnieniu określonych warunków. Jest to więc umowa sporządzona w taki sposób, iż nie musi być przez nikogo kontrolowana, ponieważ jej realizację zapewniają ścisłe reguły określone w kodzie, dzięki którym obie strony transakcji nie muszą nawet w najmniejszym stopniu sobie wzajemnie ufać. Działanie smart kontraktu jest całkowicie autonomiczne, a jego zasady są niemożliwe do modyfikacji. Taka mechanika działania giełd zdecentralizowanych daje gwarancję bezpieczeństwa ich użytkowników bez kontroli ze strony pośredników.
Zalety zdecentralizowanych giełd kryptowalut
Wymiana kryptowalut i tokenów poprzez zdecentralizowane giełdy to bardzo wygodna forma dokonywania transakcji. Wszystkie niezbędne operacje przeprowadzane są jedynie za pomocą kilku kliknięć. Prostota i komfort są więc w tym przypadku niewątpliwymi zaletami.
DEXy są również tańsze – prowizje za wykonywanie transakcji najczęściej są niższe niż u scentralizowanych konkurentów, nie ma tu także opłat za wpłatę i wypłatę depozytu, jako że sama platforma od nas żadnych środków nie przyjmuje.
Niewątpliwą zaletą jest również zachowanie prywatności. Większość zdecentralizowanych giełd nie wymaga weryfikacji tożsamości lub jest ona szczątkowa, co więcej niektóre z nich wymagają nawet zakładania konta do wystawienia oferty.
Najważniejszym aspektem w przypadku DEXów jest jednak bezpieczeństwo. Po pierwsze działają one bez pośredników i realizują transakcję za pośrednictwem inteligentnych kontraktów, bez możliwości ingerencji kogoś z zewnątrz. Zaufanie do operatora, na którym opierają się scentralizowane giełdy, nie ma więc tutaj najmniejszego znaczenia. Co więcej, DEXy nigdy nie mają dostępu do naszych środków, nie przyjmują nawet od nas depozytów. Z kolei, dzięki temu hakerzy nie mają interesu przeprowadzać ataku na ich serwery. Również, jeśli dojdzie do awarii platformy lub będzie ona prowadzić prace techniczne, nie stracimy dostępu do naszych środków, ponieważ będą one cały czas znajdować się w naszym portfelu kryptowalutowym.
Wady zdecentralizowanych giełd kryptowalut
Niestety żadne rozwiązanie nie jest w każdym aspekcie idealne. Korzystanie z DEXów jest mniej intuicyjne dla początkujących, wymagane jest utrzymanie dostępu do sieci podczas realizacji transakcji, a niektóre platformy wymagają nawet instalacji dodatkowego oprogramowania.
Co więcej, nie posiadają one obsługi klienta i pomocy technicznej. Jeśli popełnimy jakiś błąd, to jego cofnięcie najprawdopodobniej nie będzie możliwe. Na tę chwilę korzystanie z nich wiąże się niestety również z niską płynnością – za ponad 95% całego wolumenu handlowego na rynku kryptowalut odpowiadają giełdy scentralizowane.
Przyszłość zdecentralizowanych giełd kryptowalut
Decentralizacja to klucz do rozwoju rynku kryptowalut i tokenów, a co za tym idzie przyszłość tej branży. Wynika to z faktu, że takie giełdy są o wiele bardziej zaawansowane, bezpieczniejsze i mniej ograniczone.
Niedawno słynny ekspert do spraw cyberbezpieczeństwa i entuzjasta kryptowalut – John McAfee stwierdził, iż w ciągu pięciu lat scentralizowane systemy wymiany cyfrowych aktywów zostaną wyparte z rynku przez zdecentralizowane, co z kolei w dalszej przyszłości będzie oznaczać koniec wszelkiej potencjalnej kontroli ze strony rządów i zapoczątkuje największy boom gospodarczy w historii ludzkości.
Jak widać, możemy więc aktualnie być świadkami pierwszych kroków prowadzących ku wielkiej rewolucji nie tylko w dziedzinie handlu kryptowalutami i tokenami, lecz nawet całego rynku kapitałowego.
To koniec tego artykułu, ale dopiero początek Twojej przygody z rynkami finansowymi. Przed Tobą długa droga, ale lepiej w pierwszej kolejności poćwiczyć. Rachunek demonstracyjny to najlepszy sposób, aby przetestować zdobytą wiedzę w praktyce. Otwórz bezpłatne konto demo z wirtualnymi pieniędzmi już dziś!