Rafał Zaorski kontra XTB. Czym jest afera XTB?

Rafał Zaorski
J2T Trade

Postać Rafała Zaorskiego doskonale znają wszyscy inwestorzy w Polsce – nie tylko traderzy rynku Forex i CFD. To właśnie Rafał Zaorski był pomysłodawcą i założycielem Trading Jam – inicjatywy cotygodniowych spotkań, w trakcie których inwestorzy w niewielkim gronie omawiali swoje techniki handlu i podejście do rynku. Spotkania cieszyły się ogromną popularnością, a aktualnie liczba członków TJS na Facebook’u przekracza 32 tysiące. Trading Jam Session jest tym samym największą w Polsce grupą skupiającą osoby zainteresowane tradingiem.

Rafał Zaorski

W ostatnim okresie można jednak odnieść wrażenie, iż uwaga Rafała Zaorskiego w znacznie mniejszym stopniu skupia na tradingu, a w znacznie większym na pracy na rzecz Fundacji Trading Jam. Celem Fundacji Trading Jam jest działanie na rzecz ochrony interesów traderów indywidualnych w Polsce i eliminacja patologii wszechobecnych na rodzimym rynku finansowym. Trzeba przyznać, iż w ostatnim czasie było sporo pracy dla Fundacji oraz Rafała Zaorskiego. Po bataliach sądowych z założycielami FutureNet (Roman Ziemian i Stephan Morgenstern) i Fraktal Trader (m.in. Kamil Partyka i Damian Karbowiak), Zaorski rozpoczął walkę o ochronę interesów inwestorów indywidualnych i zarazem klientów największego w Polsce domu maklerskiego oferującego instrumenty rynku Forex i CFD – XTB.

Czym jest afera XTB i dlaczego przykuwa tak dużą uwagę środowiska traderskiego w Polsce, jak również uwagę mediów? Przede wszystkim dlatego, iż XTB jest największym brokerem oferującym usługi dostępu do rynku Forex i CFD. Jako lider, powinien wyznaczać najwyższe standardy i stanowić naturalny przykład postępowania dla innych podmiotów. Afera XTB i wyniki postępowania administracyjnego KNF każą postawić te standardy pod znakiem zapytania. Ponadto, istotna jest również skala naruszeń, których według Komisji Nadzoru Finansowego dopuścił się XTB. Mowa tu o przedziale 8-23 milionów złotych potencjalnych strat klientów XTB i prawdopodobnie setkach, jak nie tysiącach pokrzywdzonych.

FP Markets

Afera XTB – od czego się zaczęło?

Zacznijmy więc od początku – od czego to wszystko się zaczęło? Na posiedzeniu w dniu 18 września 2018 roku, Komisja Nadzoru Finansowego nałożyła na polski dom maklerski X-Trade Brokers (XTB) karę finansową w wysokości 9,9 miliona złotych. W ocenie nadzorcy, świadczenie przez XTB usług finansowych odbywało się niezgodnie z zasadami najlepiej pojętego interesu klienta.

Dom maklerski XTB karę zapłacił, jednak nie zgodził się z wnioskami KNF z przeprowadzonego postępowania administracyjnego. Z tego względu, odwołał się od decyzji w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym. Odwołanie złożone przez XTB miało zawierać dowody na to, że niesymetryczne ustawienie parametru deviation nie wpływało na wyniki osiągane przez klientów brokera, nie było celowym działaniem na ich szkodę, jak również nie naruszało zasad działania w najlepiej pojętym interesie klienta. W czerwcu 2019 roku, Wojewódzki Sąd Administracyjny odwołanie XTB oddalił. Jeżeli XTB będzie chciało walczyć dalej, pozostaje jeszcze Naczelny Sąd Administracyjny. Decyzja NSA będzie ostateczna w sprawie.

KNF
źródło: https://www.knf.gov.pl/

Zgodnie z argumentacją Komisji Nadzoru Finansowego, XTB w ramach prowadzonej działalności maklerskiej oferował swoim klientom możliwość inwestowania na rynku pozagiełdowych instrumentów pochodnych – kontraktów różnic kursowych CFD i rynku Forex. Jako, że XTB działał w modelu market maker (więcej o modelach biznesowych brokerów przeczytasz tutaj), był jednocześnie wystawcą instrumentów finansowych dostępnych na oferowanej przez siebie platformie transakcyjnej. W ocenie KNF, obowiązkiem XTB jako wystawcy instrumentów było bieżące monitorowanie cen instrumentów i dbanie o to, aby ewentualne odchylenie cen transakcyjnych nie odbiegało w sposób znaczący od cen instrumentów bazowych – stanowiących podstawę wyceny derywatów XTB.

Niesymetryczna realizacja i parametr deviation w XTB

W prowadzonym przez Komisję Nadzoru Finansowego postępowaniu, KNF doszła do następujących wniosków:

  • XTB stosował niesymetryczne ustawienie parametru odchylenia (deviation) w odniesieniu do zleceń klientów. Innymi słowy, ograniczenie ceny realizacji miało zastosowanie jedynie dla zleceń korzystnych dla klienta, podczas gdy dla zleceń dla klienta niekorzystnych pozostawał nieograniczony.
  • XTB stosował opóźnienia w realizacji transakcji w odniesieniu do części klientów, będących pod specjalnym okiem Działu Tradingu.

Wskazane przez Komisję Nadzoru Finansowego naruszenia miały miejsce w okresie od stycznia 2014 roku do maja 2015 roku – w odniesieniu do niesymetrycznego ustawienia parametru deviation. Ponadto, XTB nie informowało potencjalnych klientów w sposób wystarczająco dokładny na temat sposobu wykonywania zleceń w modelu instant execution, jak również stosowania parametru deviation. Nakładając sankcję administracyjną w postaci kary finansowej na XTB, Komisja uznała, iż niesymetryczne ustawienia parametru deviation zaburzało równowagę stron transakcji i stawiało klientów XTB w gorszej sytuacji.

Postulaty TJS wobec XTB

Starając się wywrzeć nacisk na XTB, Trading Jam Session zorganizowało legalną manifestację przed hotelem, w którym odbywało się wydarzenie XTB Trading Masterclass. W trakcie protestu, przedstawiciele Fundacji Trading Jam ubrani w koszulki z napisem „XTB ODDAJCIE ZAGARNIĘTE PIENIĄDZE KLIENTOM” w języku polskim i angielskim, domagali się spełnienia postulatów TJS. Z punktu widzenia inwestora – klienta XTB – pokrzywdzonego w wyniku działań brokera, nałożenie kary przez KNF nic nie daje. Dopiero wypłacenie przez XTB odszkodowań klientom zaspokoiłoby ich roszczenia i definitywnie zakończyło #xtbgate.

https://www.youtube.com/watch?v=to9496_xxuQ

Stojąc po stronie inwestorów, których – zgodnie z interpretacją KNF – działania brokera XTB mogły doprowadzić do strat finansowych, Grupa Trading Jam Session wystosowała do XTB szereg postulatów. Postulaty TJS wobec XTB są następujące:

  • upublicznić wnioski z raportu KNF, które aktualnie są utajnione
  • określić, ile osób jest poszkodowanych przez XTB i jaki jest rzeczywisty wymiar szkód
  • stwierdzić, czy pomimo nałożonej kary przez Komisję Nadzoru Finansowego, XTB wciąż stosował proceder niesymetrycznej dewiacji na szkodę klientów lub podejmował inne działania sprzeczne z interesami klientów
  • określić konkretnie grupę/ listę poszkodowanych klientów XTB i jakie odszkodowanie im się należy
  • zapobiec przedawnieniu roszczeń poszkodowanych klientów w wyniku utajnienia raportu przez KNF
  • walka o wypłatę należnych przez XTB odszkodowań wynikających ze strat, do których przyczyniły się naruszenia stwierdzone przez KNF

Nie sposób nie zgodzić się, że spełnienie postulatów TJS przez XTB i KNF mogłoby przyczynić się do finalnego zamknięcia sprawy. W chwili obecnej klienci lub byli klienci XTB, którzy mogli być poszkodowani przez działania brokera mogą o tym nawet nie wiedzieć, jak również nie być w stanie oszacować rozmiaru tychże strat. Jakie kolejne kroki podejmie Rafał Zaorski? W którą stronę rozwinie się sprawa? Mamy nadzieję, że będzie zmierzać do rozwiązania korzystnego dla traderów i inwestorów. Będziemy Was na bieżąco informować.

To koniec tego artykułu, ale dopiero początek Twojej przygody z rynkami finansowymi. Przed Tobą długa droga, ale lepiej w pierwszej kolejności poćwiczyć. Rachunek demonstracyjny to najlepszy sposób, aby przetestować zdobytą wiedzę w praktyce. Otwórz bezpłatne konto demo z wirtualnymi pieniędzmi już dziś!

OTWIERAM KONTO DEMO

Trader's Area
Trader's Area tworzymy z pasji do rynków finansowych i tradingu online. Tym zajmujemy się na co dzień i w tym jesteśmy najlepsi. Nasz cel jest jasny – dostarczyć Ci najbardziej sprawdzonych narzędzi, które wykorzystasz w swoim tradingu. Mamy nadzieję, że zainspirujemy Cię, uwolnimy Twój potencjał i przyczynimy się do Twojego sukcesu w inwestowaniu na rynkach finansowych. Wierzymy, że dzięki tradingowi online będziesz w stanie zrealizować swoje marzenia i wyznaczone cele.