Nie jest żadną tajemnicą, że pierwotnym zastosowaniem surowców jest ich wykorzystanie w procesie produkcyjnym dóbr. Doskonale bowiem wiadomo, że aby wyprodukować czekoladę potrzebne jest kakao, które trzeba kupić od producentów. Co więcej ta zależność nie dotyczy tylko produktów spożywczych, ale w zasadzie każdego przemysłu.
To jednak nie wszystko. Surowce mogą być również atrakcyjnym aktywem inwestycyjnym. Co więcej, ludzie zdawali sobie z tego sprawę już w pierwszych okresach cywilizacji. Okazuje się, że 4500 lat przed naszą erą na terenie dzisiejszego Iraku istniały giełdy towarowe. Lokalni kupcy używali wtedy glinianych żetonów, jako środka wymiany za kozy.
Następnie globalny rynek surowcowy rozkwitł po utworzeniu w 1848 roku giełdy Chicago Board of Trade. Dziś, ze względu na bardzo wysoką zmienność na rynku towarowym oraz galopującą inflację niwelującą siłę nabywczą naszych oszczędności, inwestowanie na rynku towarowym mocno zyskuje na popularności.
Ceny surowców są oczywiście wynikiem relacji między popytem, a podażą. Nierównowaga między popytem, a podażą powoduje zmianę ceny towaru. Jednak przyczyn, dzięki którym popyt oraz podaż danego surowca się zmieniają mamy bardzo wiele. Z reguły na cenę danego towaru jednocześnie wpływa szereg czynników, które zostaną zaprezentowane poniżej. Zacznijmy od takiego determinantu, jak:
Koniunktura gospodarcza
Niektóre surowce są ściśle powiązane z kondycją całej światowej gospodarki. Mowa tu w pierwszej kolejności o ropie naftowej i miedzi. Sprawa w tym przypadku jest prosta – gdy globalna gospodarka wchodzi w fazę recesji, a produkt krajowy brutto takich mocarstw jak Stany Zjednoczone, Chiny czy Unia Europejska przestało rosnąć, to z całą pewnością wyhamowała również światowa produkcja przemysłowa.
To z kolei oznacza, że popyt na ropę, miedź czy choćby gaz ziemny powinien być wtedy znacznie mniejszy niż rok wcześniej, co oczywiście prędzej czy później będzie miało swoje odzwierciedlenie w cenach danych surowców.
Koniunktura w danym sektorze
W przypadku większości surowców, popyt na nie często wynika jednak przede wszystkim z koniunktury w poszczególnych branżach. Jako przykład można podać drewno, którego cena zależy od koniunktury na rynku budowlanym i meblarskim.
Postęp technologiczny
Także postęp technologiczny nierzadko zmienia popyt na dany surowiec. Dla przykładu rozwój elektromobilności wpłynął na wzrost produkcji pojazdów elektrycznych, co przełożyło się na znacznie większe zapotrzebowanie na lit – główny składnik akumulatorów napędzających auta elektryczne.
Napięcia geopolityczne
Na rynek surowcowy istotnie wpływają również istotne zawirowania geopolityczne. Dla przykładu, po wybuchu wojny na Ukrainie, ceny licznych surowców – między innymi ropy naftowej, gazu ziemnego, pszenicy, kukurydzy czy złota – gwałtownie wystrzeliły.
Z reguły tego typu wzrosty wynikają z prostego faktu – Rosja jest bardzo istotnym eksporterem ropy i gazu, a także – wraz z Ukrainą – pszenicy i kukurydzy. Ponadto, przez Ukrainę poprowadzone są istotne gazociągi i ropociągi. Inwestorzy obawiali się zatem – jak się później okazało całkowicie słusznie – że eksport tych towarów z krajów toczących wojnę zostanie wstrzymany.
Złoto natomiast jest uznawane za tak zwaną bezpieczną przystań, czyli aktywo inwestycyjne na niepewne czasy. Inwestorzy nabywają je zatem praktycznie zawsze, gdy na rynkach finansowych pojawia się panika, która jest nieodzownym elementem napięć geopolitycznych.
Cykliczne publikacje dotyczące zapasów i wydobycia surowców
Cotygodniowe zmiany zapasów
W każdą środę amerykańska rządowa agencja znana, jako EIA (Energy Information Administration) publikuje dane dotyczące ropy naftowej w Stanach Zjednoczonych. Mowa tutaj o zmianie zapasów tego surowca w tym kraju oraz jego produkcji czy imporcie. Natomiast dzień później ta sama agencja publikuje dane dotyczące zapasów gazu ziemnego w USA.
Jak nietrudno się domyślić te cotygodniowe publikacje nierzadko mają istotny wpływ na rynek. Sprawa jest tutaj prosta – im bardziej zaskakujący, odbiegający od oczekiwań odczyt, tym większe prawdopodobieństwo silnych wahań cen na danym rynku.
Raporty OPEC
Istotny wpływ na rynek ropy naftowej mają także comiesięczne raporty kartelu OPEC – Organizacji Krajów Eksportujących Ropę Naftową. Raporty te zawierają informacje na temat najważniejszych kwestii mających wpływ na światowy rynek ropy i jego perspektywy rozwoju na nadchodzące 12 miesięcy.
Raporty te zawierają szczegółowe analizy najważniejszych wydarzeń wpływających na tendencje na rynku ropy naftowej na świecie w zakresie popytu i podaży tego surowca, jak również równowagi na tym rynku.
W praktyce – jeśli OPEC zdecyduje się ograniczyć wydobycie, kurs ropy naftowej najprawdopodobniej czeka gwałtowny wzrost. Jeżeli natomiast wydobycie zostanie zwiększone, relacja popytu do podaży powinna się unormować.
Pogoda i zmiany klimatyczne
Matka Natura także odgrywa decydującą rolę w wyznaczaniu cen towarów, szczególnie w sektorze rolnym. Korzystna pogoda w danym roku często skutkuje bogatymi zbiorami zbóż, co prowadzi do nadpodaży tych towarów i spadku ich cen.
Natomiast zmienne warunki pogodowe, w tym takie klęski żywiołowe jak susze czy powodzie, niszczą żniwa, prowadząc do braków w podaży surowców rolnych na rynku, co skutkuje wzrostem ich kursów.
Nieoczekiwane zjawiska pogodowe mogą również wpływać na rynek gazu ziemnego. Dla przykładu, w drugiej połowie listopada ubiegłego roku meteorolodzy ostrzegali, że jeszcze przed końcem grudnia nad część Europy napłynąć ma arktyczne powietrze.
Informacje te wywołały odwrócenie trendu i w efekcie wyraźny wzrost kursu kontraktów terminowych na gaz ziemny. Ekstremalnie niskie temperatury oznaczają bowiem wyższe zapotrzebowanie na gaz do ogrzewania, co przełoży się na spadek zapasów tego paliwa.
Zmiany stóp procentowych
Na wysokość stóp procentowych bezpośrednie przełożenie ma polityka monetarna prowadzona przez bank centralny danego kraju (lub całej Unii Europejskiej) i podejmowane przez niego decyzje. Jakie ma to jednak przełożenie na rynek surowcowy?
Okazuje się, że zmiany stóp procentowych Rezerwy Federalnej USA mają istotny wpływ na rynek złota. Dane historyczne pokazują, że najsłynniejszy metal szlachetny słabo radzi sobie w środowisku wysokich stóp procentowych, natomiast zyskuje na ich obniżkach.
Niespodziewane wydarzenia o skali makroekonomicznej
Na koniec warto zwrócić uwagę na jeszcze jedną grupę czynników determinujących ceny surowców. Otóż, towary są z reguły bardzo wrażliwe na wszelkie wydarzenia, które okazują się zaskakujące.
Dla przykładu, pandemia COVID-19 sprawiła, że popyt na surowce energetyczne i przemysłowe gwałtownie spadł praktycznie z dnia na dzień. Następnie sytuacja pogorszyła się jeszcze bardziej, gdy największe gospodarki świata zaczęły wprowadzać lockdowny. W efekcie kursy ropy naftowej oraz towarów przemysłowych zaliczyły wprost szokujący spadek.
Wnioski
Nie ma zatem żadnych wątpliwości, że inwestor handlujący na rynku surowcowym musi na bieżąco “trzymać rękę na pulsie” – czyli po prostu śledzić najnowsze informacje, które mogą mieć wpływ na popyt i podaż interesujących go towarów.
Mowa tu o wspomnianych wyżej publikacjach, a także samych doniesieniach dotyczących gospodarki, geopolityki, anomalii pogodowych czy ogólnie rynku finansowego.
To koniec tego artykułu, ale dopiero początek Twojej przygody z rynkami finansowymi. Przed Tobą długa droga, ale lepiej w pierwszej kolejności poćwiczyć. Rachunek demonstracyjny to najlepszy sposób, aby przetestować zdobytą wiedzę w praktyce. Otwórz bezpłatne konto demo z wirtualnymi pieniędzmi już dziś!