Jak większość z nas doskonale zdaje sobie sprawę, aby zarabiać na giełdzie trader musi zbudować skuteczny i przetestowany system handlowy, a następnie ma on obowiązek go sumiennie przestrzegać i nie handlować “na wyczucie”. To jednak nie wszystko. Nawet jeśli nasza analiza techniczna jest w pełni poprawna i konsekwentnie realizujemy przez siebie plan, na rynku czasem może się zdarzyć coś nieprzewidywalnego. Zwłaszcza w przypadku tradingu na aktywach o ograniczonej płynności, takich jak akcje mniej popularnych spółek czy kryptowaluty.
To właśnie tego typu walory często przyciągają do siebie początkujących traderów, ponieważ charakteryzują się one bardzo wysoką zmiennością, mogą więc oferować szansę na osiągnięcie bardzo wysokich zysków w krótkim czasie. Wiąże się to jednak z ekstremalnie wysokim poziomem ryzyka, co często wykorzystują wyjątkowo majętni inwestorzy – nazywani grubymi rybami, wielorybami lub rekinami; oraz niektóre fundusze hedgingowe. Powszechnym zjawiskiem jest zastosowanie przez tych graczy strategii o nazwie “Pump and Dump”. Na czym ona polega? Jak ją wykorzystać do samodzielnego zarabiania? Przekonamy się poniżej:
Pump and Dump – co to?
Strategia Pump and Dump, czyli po polsku “pompuj i porzuć” opiera się wyłącznie na ludzkiej chciwości, chęci szybkiego zarobienia kosztem innych. Jest to forma manipulacji rynkowej, która polega na nabyciu jakiegoś taniego waloru (najczęściej akcji spółki o niewielkiej płynności lub kryptowaluty), a następnie sztucznym wywindowaniu jego ceny i sprzedaniu go ”na górce”.
Schematy tego typu polegają więc na tym, że organizatorzy (lub organizator) Pump and Dump znajdują spółkę lub kryptowalutę, której ceną mogą łatwo manipulować, a następnie bez problemów sprzedać. Zwykle biorą oni na cel aktywa cechujące się dużym potencjałem marketingowym, małą liczbą zleceń i niskim wolumenem obrotu. Organizatorzy skrycie akumulują taki instrument, starając się nie wpływać na jego cenę. Następnie rozpowszechniają fałszywy sygnał zachęcający do kupowania danego aktywa, często zaczynając od wąskiego kręgu osób, które niejednokrotnie płacą za dostęp do wczesnych sygnałów rynkowych.
W efekcie, w internetowych społecznościach traderów na temat danego waloru robi się coraz głośniej, rozpowszechniane są informacje o tym, że jest on fenomenalną okazją inwestycyjną, więc nabywa go coraz więcej nowych inwestorów. Gdy cena odpowiednio urośnie, organizatorzy Pump and Dump zaczynają sprzedawać swoje aktywa. Jak już się ich pozbędą, rozpowszechniają sygnał, że nadeszła chwila sprzedaży tych walorów. Cena szybko zaczyna spadać, do wyprzedaży dołączają pozostali inwestorzy, którzy często wprost nie wiedzą, co jest przyczyną spadków. Najgorzej na tej strategii wychodzą traderzy, którzy sprzedają jako ostatni.
Przykład Pump and Dump
Poniżej jeden z najgłośniejszych przykładów Pump and Dump z ostatnich miesięcy – notowana na nowojorskiej giełdzie NYSE spółka QuantumScape:
Doskonale tutaj widzimy jak kurs akcji spółki został pod koniec minionego roku napompowany, po czym doszło do potężnej wyprzedaży, która trwa do dziś (kurs w momencie pisania tego tekstu przedstawia zielona pozioma linia). Jak doszło do takiego szaleństwa cenowego? QuantumScape to spółka działająca w branży pojazdów elektrycznych. Założona została w maju 2010 roku przez naukowców Uniwersytetu Stanforda, a pod koniec listopada ubiegłego roku zadebiutowała na nowojorskiej giełdzie NYSE. Już wcześniej otrzymała ona jednak wsparcie finansowe od firmy Volkswagen czy nawet samego Billa Gatesa.
Od momentu zaprezentowania swojej pierwotnej oferty publicznej, przedstawiciele firmy twierdzili, że posiadają sekretny przepis na akumulator nowej generacji, który może zwiększyć zasięg samochodu elektrycznego nawet o 50% i skrócić czas ładowania do mniej niż 15 minut. Nie podawali jednak żadnych szczegółów czym ich prototyp się charakteryzuje, nie zaprezentowali również żadnych testów swojego produktu. Warto dodać, że firma zatrudnia mniej niż 250 osób.
Inwestorzy jednak oszaleli na punkcie spółki i zaczęli pompować kurs jej akcji. W ciągu miesiąca wzrósł on z okolic 24,5 dolara do poziomu 132,73 USD, co oznaczało, że kapitalizacja spółki wyniosła ponad 33 miliardy dolarów, czyli była warta więcej niż słynny koncern motoryzacyjny Ford.
Następnie jednak inwestorzy i spekulanci zaczęli się nagle odwracać od spółki. Doszło do masowej wyprzedaży, a kurs zaczął spadać lawinowo. Ostatecznie, na początku kwietnia fundusz inwestycyjny koncentrujący się na krótkiej sprzedaży Scorpion Capital opublikował raport ze swojego dochodzenia na temat QuantumScape. Zdaniem funduszu mieliśmy tu do czynienia z klasycznym Pump and Dump, przeprowadzonym przez celebrytów z Doliny Krzemowej. Spółka natomiast odpowiedziała jedynie, że ich akumulatory są wciąż w fazie wczesnych testów laboratoryjnych, a w sprzedaży pojawią się najwcześniej w 2026 lub 2027 roku…
Jak zarabiać na Pump and Dump?
Wykrycie Pump and Dump na wykresie
Po pierwsze, należy wychwycić pojawienie się tego zjawiska. Niestety, nie ma tutaj jedynego możliwego interwału czasowego, na którym Pump and Dump się pojawia. W przypadku akcji na dużym, regulowanym rynku mogą to być nawet wykresy godzinne lub H4, natomiast w przypadku kryptowalut bardzo często wszystko rozgrywa się na wykresach minutowych. Wszystko zależy tutaj od płynności i tego jak długo dany instrument był “pompowany”.
Co więcej, w przypadku wykorzystywania Pump and Dump nie należy próbować łapać szczytu. To, że dany instrument urośnie w ciągu jednej sesji lub tygodnia o kilkaset procent nie jest jeszcze żadnym sygnałem, aby otwierać pozycję krótką. Trzeba najpierw poczekać na potwierdzenie tego, że organizatorzy Pump and Dump już opuścili dany walor i dali sygnał do wyprzedaży. W jaki sposób to wykryć?
Obserwacja wolumenu
Absolutnie kluczowy w tym przypadku jest wolumen. Jeżeli obrót nie odstaje niczym od normy (średniego dziennego obrotu danej spółki lub nie widać wzrostu płynności na danym instrumencie w stosunku do tego samego okresu z dnia poprzedniego), to absolutnie nie należy rozważać otwarcia pozycji krótkiej, ponieważ nic nie zwiastuje rozpoczęcia przeceny.
Jeśli więc zaobserwowaliśmy, że cena gwałtownie pnie się w górę, jej wzrost wygenerowany przez dany krótkoterminowy, spekulacyjny rajd przekracza nawet 100%, a następnie dochodzi do silnego zwiększenia się wolumenu wywołującego odwrócenie trendu – możemy być pewni, że wykryliśmy Pump and Dump. Oznacza to, że w tym momencie na otwarciu krótkiej pozycji możemy dobrze zarobić.
Zamknięcie pozycji krótkiej
Gdzie natomiast należy zamknąć pozycję? Zazwyczaj rekomendowane jest, aby nasze zlecenie realizacji zysków ustawione było na cenie, z której rozpoczął się omawiany rajd Pump and Dump. Dlaczego? Poziom ten stanowi doskonały punkt odniesienia, a ponadto w zdecydowanej większości przypadków Pump and Dump cena osiąga ten poziom, a nawet spada jeszcze niżej. Potencjalny zysk jest więc bardzo duży, nawet przy nieco spóźnionym wejściu.
To koniec tego artykułu, ale dopiero początek Twojej przygody z rynkami finansowymi. Przed Tobą długa droga, ale lepiej w pierwszej kolejności poćwiczyć. Rachunek demonstracyjny to najlepszy sposób, aby przetestować zdobytą wiedzę w praktyce. Otwórz bezpłatne konto demo z wirtualnymi pieniędzmi już dziś!
