Tokyo Stock Exchange

Tokyo Stock Exchange, określana także Tosho lub w skrócie TSE to giełda papierów wartościowych zlokalizowana w stolicy Japonii – Tokyo. Jest to jeden z największych parkietów giełdowych świata oraz największy parkiet Azji. Tokyo Stock Exchange powstało jako Tokyo Kabushiki Torihikijo 15 maja 1878 roku, a nazwę Tokyo Stock Exchange przyjęło 16 maja 1949 roku. Obecnie tokijski parkiet należy do grupy giełdowej Japan Exchange Group Inc. założonej 1 stycznia 2013 roku w wyniku fuzji tokijskiej giełdy z Osaka Securities Exchange.

Notowania na tokijskiej giełdzie otwierają się o godzinie 8:00 czasu miejscowego i trwają do godziny 11:30, następnie rozpoczyna się godzinowa przerwa, a druga część notowań trwa od 12:30 do 17:00. Spółki na tokijskiej giełdzie, których w sumie jest około 2300, podzielone są na trzy sekcje: First Section, Second Section oraz Mothers (Market of the high growth emerging stocks). Pierwsza sekcja skupia spółki o wysokiej kapitalizacji, druga sekcja spółki średniej wielkości, a ostatnia sekcja przeznaczona jest dla szybko rosnących start up’ów.

Historia Tokyo Stock Exchange

Giełda powstała jako Tokyo Kabushiki Torihikijo 15 maja 1878 roku, a pierwsze notowania miały miejsce 1 czerwca tego samego roku. W 1943 roku doszło do połączenia tokijskiej giełdy z dziesięcioma innymi giełdami znajdującymi się w największych miastach kraju, a spółka zaczęła funkcjonować jako Japanese Stock Exchange. Przerwa w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa i jego reorganizacja nastąpiła krótko po zrzuceniu bomby nuklearnej na Nagasaki. 16 maja 1949 roku giełda, na podstawie dokumentu Securities Exchange Act otrzymała nazwę Tokyo Stock Exchange. Potężny wzrost notowań na Tokyo Stock Exchange z lat 1983 – 1990 doprowadził do sytuacji, że wartość spółek notowanych na tokijskim parkiecie stanowiła 60% wartości wszystkich spółek giełdowych świata. Późniejszy krach i trwająca do dziś stagnacja gospodarcza spowodowała, że dzisiejsze wartości głównego indeksu TSE stanowią nieco ponad połowę tamtejszych ówczesnych maksimów, jednak wciąż jest to jedna z największych giełd świata pod względem kapitalizacji parkietu.

Tokijska siedziba giełdy została otwarta 23 maja 1988 roku, zastępując poprzedni budynek z roku 1931. 30 kwietnia 1999 roku parkiet giełdy został zamknięty, a działalność giełdy przeniosła się w całości do sieci. Spółką giełdową Japan Stock Exchange stała się w 2001 roku – wcześniej jej akcjonariuszami byli członkowie giełdy.

Ekonomista radzi:

Najczęściej handlowany na Tokyo Stock Exchange jest kontrakt na indeks Nikkei 225. Uważasz, że kurs Nikkei 225 pójdzie w górę czy w dół? zarejestruj bezpłatne demo i sprawdź, czy Twoje przewidywania się spełniły!

Indeksy i spółki notowane na TSE

Dwa najważniejsze indeksy Tokijskiej Giełdzie Papierów Wartościowych to Nikkei 225 oraz TOPIX. Pierwszy z nich stanowi jeden z najważniejszych indeksów giełdowych świata, obok amerykańskich S&P 500, Dow Jones Industrial Average i Nasdaq Composite, niemieckiego DAX, brytyjskiego FTSE 100, francuskiego CAC 40 oraz chińskiego Shanghai Composite. Nikkei 225 obliczany jest codziennie (obecnie praktycznie w czasie rzeczywistym) przez dziennik Nihon Keizai Shimbun od 1971 roku. Obejmuje on 225 spółek o najwyższej kapitalizacji. Rewizja składu indeksu ma miejsce raz w roku – z indeksu wypadają spółki o najniższej kapitalizacji na rzecz spółek notowanych na Tokyo Stock Exchange, które osiągnęły w przeciągu minionego roku kapitalizację wyższa od tych spółek. Najwyższy kurs w historii Nikkei 225 osiągnął 29 grudnia 1989 roku – dotarł on do poziomu 38 957,44 punktów.

Wśród spółek notowanych w indeksie najbardziej znanymi są producent opon Bridgestone Corp., producent m. in. sprzętu fotograficznego i drukarek Canon Inc., spółka elektroniczna Casio Computer Co. Ltd., holdingi wielobranżowe Fujitsu Ltd. oraz Hitachi Ltd., producent samochodów Isuzu Motors Ltd., linie lotnicze Japan Airlines Corp., producent sprzętu ciężkiego Kawasaki Heavy Industries Ltd., producent gier komputerowych Konami Corp., producenci motoryzacyjni Mazda Motor Corp. oraz Mitsubishi Motors Corp., producent elektroniki NEC Corp., producent sprzętu fotograficznego Nikon Corp., holding finansowy Nomura Holdings Inc., kolejny producent sprzętu fotograficznego Olympus Corp., producent elektroniki Pioneer Corp., spółka informatyczna Ricoh Co. Ltd., producenci elektroniki Sharp Corp. oraz Sony Corp., producent samochodów i motocykli Suzuki Motor Corp., producent podzespołów elektronicznych TDK Corp., producent elektroniki Toshiba Corp., czy holding wielobranżowy Yamaha Corp.

Drugim istotnym indeksem giełdy z Tokyo to wspomniany wyżej TOPIX. Indeks ten obejmuje wszystkie japońskie spółki notowane w pierwszej sekcji giełdy. Jego wartość obliczana jest przez Tokyo Stock Exchange. Indeks publikowany jest od 1 lipca 1969 roku. Najwyższą wartość osiągnął w 1989 roku, kiedy dotarł do poziomu 2884,8 punktu. Pod nazwą TOPIX funkcjonują także indeksy TOPIX Core 30, TOPIX Large 70, TOPIX 100, TOPIX Mid 400, TOPIX 500, TOPIX 1000 oraz TOPIX Small.

Ciekawostki

Największa przerwa w notowaniach miała miejsce 1 listopada 2005 roku. Po 90 minutach od otwarcia parkietu awarii uległ nowy system notowań dostarczony przez Fujitsu, wprowadzony w celu sprostania wzrastającemu wolumenowi obrotu. Przerwa trwała cztery i pół godziny.

Interesująca sytuacja miała miejsce w grudniu 2001 roku podczas pierwszej oferty publicznej (IPO) giganta reklamowego Dentsu. Jeden z traderów szwajcarskiego banku inwestycyjnego UBS Warburg w wyniku pomyłki zamiast sprzedaży sześciu akcji po 610,000 jenów złożył zlecenie sprzedaży 610,000 akcji po cenie 6 jenów każda. Bank stracił na tej transakcji 71 milionów funtów.

Podobna rzecz wydarzyła się 8 grudnia 2005 roku w dniu wejścia na giełdę spółki J-Com. Wówczas trader Mizuho Securities Co. Ltd. złożył zlecenie sprzedaży 600,000 akcji po 1 jenie za sztukę, zamiast 1 akcji za 600,000 jenów. Tokyo Stock Exchange zablokował możliwość anulowania zlecenia, co poskutkowało stratą w wysokości 347 milionów dolarów, która została podzielona pomiędzy TSE i Mizuho.