Otwarte Fundusze Emerytalne OFE

Wiem, że to nie stricte tradingowy temat, ale w mojej skromnej opinii, każdy inwestor powinien wiedzieć co się dzieje lub działo z jego funduszami. Tak więc dziś temat mocno kontrowersyjny w ostatnim czasie. Otwarty Fundusz Emerytalne, czyli w skrócie OFE, to według polskiego prawa osoba prawna stanowiąca odrębną masę majątkową, która zarządzana jest i reprezentowana przez Powszechne Towarzystwo Emerytalne (PTE) działające na podstawie ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 roku o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 989).

Każdy członek OFE posiada jednostki rozrachunkowe zapisane na ich indywidualnych rachunkach, których wartość jest codziennie wyceniana na podstawie aktualnej wartości rynkowej aktywów zgromadzonych w Otwartym Funduszu Emerytalnym. Aktywa te stanowią instrumenty finansowe, które zostały zakupione przez OFE. Instrumenty te muszą jednak być dopuszczone przez obowiązujące przepisy, a ich ilość musi mieścić się w narzuconych prawnie limitach. Otwarte Fundusze Emerytalne powstały w ramach reformy systemu emerytalnego w 1999 roku i pozwalają one na gromadzenie środków pieniężnych na emeryturę w tak zwanym II filarze.

System emerytalny w Polsce

System emerytalny w Polsce, czyli system świadczeń emerytalnych obowiązujący w Rzeczypospolitej Polskiej, składa się z trzech filarów: I, II oraz III. Emerytura z pierwszego filaru wypłacana jest ze środków zgromadzonych przez ubezpieczonego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych – składki ZUS są obowiązkowe dla wszystkich obywateli zatrudnionych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenie, umowy agencyjnej i innych umów o świadczenie usług. Nie zapominajmy też o prowadzących działalność gospodarczą – oni też odprowadzają składki.

Emerytura z drugiego filaru to właśnie środki zgromadzone w Otwartym Funduszu Emerytalnym – od zmian w systemie emerytalnym z 2013 roku, o których więcej możesz przeczytać w końcowej części artykułu, składki na OFE nie są obowiązkowe a dobrowolne. Składka na OFE wynosi 2,92% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne.

Trzeci filar ubezpieczeń społecznych składa się z Pracowniczych Programów Emerytalnych (PPE), Indywidualnych Kont Emerytalnych (IKE) oraz Indywidualnych Kont Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE), które od początku, czyli od roku 1999 są nieobowiązkowe.

Ekonomista radzi:

Możesz powierzyć środki w zarządzanie funduszom inwestycyjnym, ale kto lepiej niż Ty sam zadba o swoje inwestycje? Zdobądź niezbędną wiedzę i naucz się inwestować samodzielnie – weź udział w bezpłatnych szkoleniach inwestycyjnych. Najbliższy wolny termin znajdziesz tutaj.

Opłaty i informacje o OFE

Istnieją dwie opłaty, które ponoszą członkowie Otwartych Funduszy Emerytalnych. Pierwsza z nich to opłata pobierana z aktywów funduszu, którą członkowie funduszu płacą proporcjonalnie do zgromadzonych środków – jest to tak zwana opłata za zarządzanie. Działa ona na tej samej zasadzie co opłaty za zarządzanie w „zwykłych” funduszach inwestycyjnych, jednak jest ona niższa. Druga opłata to opłata od składki. Pobierana jest ona w formie potrącenia określonej procentowo kwoty od każdej składki wpłacanej do funduszu – maksymalna opłata wynosi 1,75%.

Środki, które zostały zgromadzone w Otwartym Funduszu Emerytalnym mogą być dziedziczone lub nabyte przez osobę wskazaną przez ubezpieczonego w OFE w razie jego śmierci. Dziedziczenie odbywa się jednak wyłącznie na wniosek spadkobiercy lub osoby wskazanej przez ubezpieczonego.

Raz w roku Otwarty Fundusz Emerytalny ma obowiązek przesłać ubezpieczonemu w Otwartym Funduszu Emerytalnym informację o środkach, które znajdują się na jego rachunku, datach wpłat jego składek oraz wypłat transferowych, wynikach działalności inwestycyjnej funduszu i zasadach jego polityki inwestycyjnej oraz porównaniu stóp zwrotu osiągniętych przez fundusz. Każdy członek OFE ma prawo do zmiany funduszu raz na kwartał oraz do rezygnacji z programu emerytalnego w OFE i przeniesienia swoich funduszy do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Reforma OFE z 2013

Pod koniec 2013 roku zapadła decyzja dotycząca wprowadzenia zmian w dotychczas funkcjonującym systemie emerytalnym. Na początku 2014 roku zmiany weszły w życie i tym samym skarbowe papiery wartościowe będące w posiadaniu Otwartych Funduszy Emerytalnych, które stanowiły 51,5% udziału w aktywach OFE zostały przekazane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych a następnie umorzone. Oprócz tego wprowadzono dobrowolność przekazywania przyszłych składek do OFE, obniżono także wysokość opłaty pobieranej przez Powszechne Towarzystwa Emerytalne za zarządzanie oraz wprowadzono tzw. suwak bezpieczeństwa.

Suwak bezpieczeństwa polega na tym, że 10 lat przed momentem osiągnięcia przez obywatela ustawowego wieku emerytalnego, jego środki zgromadzone na indywidualnym koncie w Otwartym Funduszu Emerytalnym są stopniowo transferowane na subkonto ubezpieczonego w ZUS. To, na ile rozwiązanie to jest korzystne dla obywateli jest kwestią sporną. Wiadomo jednak, że przeniesienie papierów skarbowych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a następnie ich umorzenie, z księgowego punktu widzenia, istotnie obniżyło zadłużenie Skarbu Państwa.

Otwarte Fundusze Emerytalne w Polsce

W Polsce funkcjonuje dwanaście Otwartych Funduszy Emerytalnych:

• Aegon OFE zarządzany przez Aegon PTE S.A.,
• Aviva OFE Aviva BZ WBK zarządzany przez Aviva PTE Aviva BZ WBK S.A.,
• AXA OFE zarządzany przez AXA PTE S.A.,
• Generali OFE zarządzany przez Generali PTE S.A.,
• MetLife OFE zarządzany przez MetLife PTE S.A.,
• Nationale-Nederlanden OFE zarządzany przez Nationale-Nederlanden PTE S.A.,
• Nordea OFE zarządzany przez Nordea PTE S.A.,
• Pekao OFE zarządzany przez Pekao Pioneer PTE S.A.,
• PKO BP Bankowy OFE zarządzany przez PKO BP Bankowy PTE S.A.,
• OFE Pocztylion zarządzany przez Pocztylion-Arka PTE S.A.,
• Allianz OFE zarządzany PTE Allianz Polska S.A.,
• OFE PZU „Złota Jesień” zarządzany przez PTE PZU S.A.

Obecny rząd nadal „miesza” i szykuje kolejną reformę, która ma być swego rodzaju rewolucją w OFE. Kiedy szczegóły będą już znane, napiszę również o nich na łamach Trader’s Area.